Τα «Καταφύγια» αποτελούνταν από δύο εργαστήρια διάρκειας έξι ημερών που πραγματοποιήθηκαν παράλληλα στο Ορεινό Καταφύγιο Μελισσουργών και στο Ορειβατικό Καταφύγιο Πραμάντων, το καθένα αφιερωμένο σε διαφορετικά υλικά και κατασκευαστικές τεχνικές. 

Χάρη στην εγγύτητά τους αλλά και στην απόστασή τους από το εύθραυστο περιβάλλον των παραδοσιακών οικισμών, οι χώροι των καταφυγίων ενεργοποιούν την κατασκευαστική φαντασία προς την κατεύθυνση δημιουργικών προσεγγίσεων της παράδοσης. Από τη μία πλευρά, η εγγύτητα με τους οικισμούς μας επιτρέπει να αναλογιστούμε τη σημασία των αρχιτεκτονικών τύπων, ως τυπικών δομών και ως φορέων πολλαπλών επιπέδων γνώσης. Από την άλλη πλευρά, η απόσταση από αυτούς τους σπουδαίους «δασκάλους», μας καλεί να «παίξουμε» και να φανταστούμε τους τρόπους με τους οποίους οι παραδοσιακές τεχνικές, τα φυσικά υλικά και η αδιαμεσολάβητη σχέση με το έργο μπορούν να γίνουν κατανοητά σήμερα και ως εκ τούτου να εκφράσουν σύγχρονες αξίες. Με αυτό τον τρόπο τα «Καταφύγια» συστήνονται ως μέρη ενός «προστατευόμενου παιχνιδιού». 

Κατά τη διάρκεια της διαμονής μας, επιδιώξαμε να διερευνήσουμε τις σύγχρονες ερμηνείες των διδαχών της παράδοσης μέσα από δύο διαφορετικές κατασκευές. Σε αυτό το πλαίσιο, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να επιλέξουν μεταξύ δύο θεματικών - κατασκευών: Α. ΠΕΤΡΑ - ΠΗΛΟΣ | Διασκευάζοντας τον παραδοσιακό ξυλόφουρνο και Β. ΞΥΛΟ | Συστήνοντας το «τζουμερκιώτικο» δεντρόσπιτο. Και οι δύο κατασκευές σχεδιάστηκαν με τη συμμετοχή των διευθυντών των καταφυγίων που υποστήριξαν τα έργα ολόψυχα. Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν κοινές διαλέξεις τεχνικού και θεωρητικού περιεχομένου γύρω από τα θέματα των δύο εργαστηρίων και επίσης να συναντηθούν και να μοιραστούν τις εμπειρίες τους σε συγκεντρώσεις γύρω από τη φωτιά που λάμβαναν χώρα σχεδόν κάθε βράδυ.

Α. ΠΕΤΡΑ - ΠΗΛΟΣ | Διασκευάζοντας τον παραδοσιακό ξυλόφουρνο

Αντλώντας από την παραδοσιακή τυπολογία αλλά και από σύγχρονες προσαρμογές, ο νέος ξυλόφουρνος του Καταφυγίου Μελισσοργών κατασκευάστηκε με τοπική πέτρα, καθώς και με ψημένα τούβλα από πηλό και λάσπη για τον θόλο. Ο τοπικός λιθοξόος, Παύλος Βιχάς, και ο ειδικός στις κατασκευές από χώμα, Χρήστος Κυριακόγκος (μέλος του Natural Building Collaborative), ήταν οι εκπαιδευτές κατά τη διάρκεια της κατασκευής.

Β. ΞΥΛΟ | Συστήνοντας το «τζουμερκιώτικο» δεντρόσπιτο

Το δεντρόσπιτο, το οποίο από καιρό επιθυμούσε η «οικογένεια» του Καταφυγίου Πραμάντων, κατασκευάστηκε εξ ολοκλήρου από ξύλινα στοιχεία χρησιμοποιώντας παραδοσιακές εντορμίες. Τις εργασίες κατασκευής κατεύθυναν ο Τρύφωνας Παπαϊωάννου, τοπικός ξυλουργός από το χωριό της Κυψέλης και ο αρχιτέκτονας - ξυλουργός, Γιώργος Καρβέλας.